dinsdag 7 maart 2017

Hoe je goedkope treintickets voor Duitsland krijgt

Een voorbeeld dat ik aan zal houden gedurende deze handleiding: een enkele reis van Maastricht naar Lindau Hbf, twee dagen na vandaag.

Gouden regel 1: boek van tevoren

Naar het buitenland gaan is eigenlijk zelden goedkoop. De eerste gouden regel is: boek (ruim) van tevoren. Die regel is heilig, maar in principe kan een nieuwsgierige zoeker al met een week het goedkoopst mogelijke tarief krijgen als deze een beetje geluk heeft, want de zogenoemde Sparpreisen zijn gelimiteerd: sporadisch verschijnen ze, en binnen een mum van tijd zijn ze alweer verdwenen voor bepaalde treinen. Als je besluit om spontaan een reis te boeken voor dezelfde dag, ergens in de middag, zal de prijs niet lager liggen dan 119 euro

Gouden regel 2: kies wijselijk het moment van vertek (en aankomst)

De tweede gouden regel is een aangelengde variant op de eerste: kies wijselijk over het moment van vertrek. Op zich is het altijd wijs om de spits te mijden, of momenten op zich waarop iedereen al onderweg is, dat is in Nederland erg handig op het vlak van comfort, maar omdat de prijzen in Nederland vastliggen, ongeacht het moment van vertrek, heb je daar eigenlijk helemaal niets aan. In Duitsland is dat anders: daar zijn de prijzen voor het Fernverkehr (langeafstandstreinen) flexibel. De goedkoopste prijzen liggen nu eenmaal op waardeloze tijden. Waardeloos betekent, een laat vertrek, met een veel te late aankomst om het degelijk te noemen. Vaak is het zo: als het vertrek laat is, dan ligt de prijs lager, en dit kan ook nog wel eens gelden als het vertrek zo vroeg mogelijk is, tot aan het onpraktische toe.

Speel ook alvast eens met aankomst en vertrek. Bovenste afbeelding zijn de reizen die gebaseerd zijn op een vertrek vanaf X, en de onderste zijn de aankomsten om X.

Daar zie je al dat de prijzen verschillen. Merk vooral in beide afbeeldingen de reizen van 15:49 tot 23:58. Het is exact dezelfde reis, maar gek genoeg met een compleet verschillende prijs. Het doet een beetje denken aan het boeken van vliegtuigtickets, waarbij de cookies die opgeslagen worden de prijzen beïnvloeden. Het helpt af en toe wel degelijk om al je cookies te verwijderen.

Gouden regel 3: fuck het buitenland

Gemak is de koning en daar speelt de aanbieder sterk op in. De bovenste afbeelding toont de reizen vanaf 14:00 van Maastricht naar Lindau, en die eronder de reizen van Aachen (net over de grens) naar Lindau.

Het lijkt op het eerste gezicht wel mee te vallen, maar we zien al twee opmerkelijke dingen. Het eerste is het verschil in prijzen. De prijzen van Maastricht-Lindau variëren van 99,90 tot 129,90

, terwijl de prijzen van Aachen-Lindau variëren van 89,90 tot 137,90, met gemiddeld genomen lagere prijzen. Het tweede is dat er een enorme uitschieter is, want er is een reis beschikbaar van wel 35,90, wat significant goedkoper is dan de rest! In beide gevallen moet je wel een hoop keer overstappen, en dat nog eens in het midden van de nacht. Verre van ideaal. Onthoud: deze reizen zijn opgehaald voor de dag na vandaag. Laten we nu de prijzen eens bekijken van twee weken na vandaaag:

29 euro, en dat meerdere keren, en met minder dan die verderfelijke 5 keer overstappen! Laat ik nu het verschil tonen als ik Maastricht als beginpunt zou zetten...

Het goedkoopst hier is 59 euro. Een verschil van 30 euro. Zou een ritje Maastricht-Aachen 30 euro kosten in werkelijkheid, denk je? Ik denk zelf van niet, sinds een enkele reis Groningen-Maastricht 'slechts' 26,30 euro kost. Om het nog leuker te maken: er rijdt een directe bus van Maastricht naar Aachen die uitgevoerd wordt door Arriva. Die bus heeft OV-chipkaartapparatuur en de OV-chipkaart wordt gewoon geaccepteerd. Het tarief met de OV-chipkaart ligt wat hoger uiteindelijk dan wanneer je een los kaartje van 4,80 euro koopt, maar nog steeds... 4,80 is wel een smak goedkoper dan 30 euro. Ik zeg het maar.

Gouden regel 4: wees kieskeurig met de treinen die je neemt: fuck het Nahverkehr

Sparpreise zijn op zichzelf al hele kieskeurige dingen. Het moet maar net goed uitkomen. Twee treinen: één van 29, één van een stuk hoger:

Hier zie je dat er her en der wat stoptreinen tussen zitten. Alles dat zich niet ICE, TGV, THA, D, IC en EC noemt, zijn stoptreinen, of Nahverkehr, op z'n Duits. Sparpreise zijn geneigd om zich te beperken tot de snellere treinen. We hebben nu het laagste tarief gezien van 29 euro, maar er zijn ook tarieven die in enkele gevallen, tijdens acties, slechts 19 euro kosten (of 24)! De aankondiging van deze Sparpreisen meldt: "Dieses Aktionsangebot gilt nur im ICE und IC/EC sowie für den IC Bus (reservierungspflichtig) und in den ÖBB-Nightjet-Zügen (ggf. reservierungspflichtig).". Vrij vertaald: deze 19 euro zal je alleen maar terugvinden op reizen die enkel en alleen bestaan uit treinen die als ICE, IC, EC, IC Bus of als Nightjet (nachttrein) rijden. Al het andere, inclusief het Nahverkehr, zal nooit lager zijn dan 29 euro, tenzij de afstand niet groter is dan 250 kilometer. Laat ik dan alleen treinen nemen die snel zijn, maar hoe doe je dat? Klik op 'Angaben ändern' (als je tenminste de site in het Duits hebt), en klik alles uit, op ICE en IC/EC na.

Het resultaat lijkt eigenlijk heel erg tegen te vallen, met een zootje prijzen die erg hoog liggen laat in de avond met 89 euro (de spits!), maar in de ochtend zien we de eerste 19 euro al verschijnen:

Let wel: negeer alles met een TGV of een Thalys erin. De treinen zullen nooit als Sparpreis opgegeven worden - het is immers verplicht om te reserveren.

Gouden regel 5: speel met de overstap

Zoals je al kon zien, kunnen de suggesties een enorme rotzooi opleveren aan overstappen, tot zelfs bussen aan toe. We kijken nog terug naar de derde gouden regel. De ritten van Maastricht naar Lindau tonen verschillende mogelijkheden aan: de ene gaat via Liège, de andere via Herzogenrath. Sinds het formeel aangeven van het vertrekpunt uit Aachen vele malen goedkoper kan zijn, gaan we hier voort op Aachen als beginpunt. We hebben met de vierde gouden regel ook ons beperkt tot het Fernverkehr en al het Nahverkehr weggejaagd. Toch zitten we nu met erg hoge prijzen voor de tijden tot dan toe nog het goedkoopst waren, namelijk laat in de middag, de avond en laat in de avond.

De overstap wordt vaak overschat. Het probleem met lage prijzen is dat, naast de onwerkbare tijden (gouden regel 2), de overstappen dat ook vaak zijn, met draconische overstaptijden van soms wel 6 uur. Je kan je route verfijnen door je tussenhaltes te beperken, of gewoonweg vast te leggen.

Je kan het zelfs zo gek maken dat je tijdens een reis van bijvoorbeeld Singen (Hohentwiel) naar Aachen, een overstap van 4 uur in Stuttgart nodig hebt. Waarom zou je dat willen? Nou ja, soms wil je gewoon Stuttgart even in, zonder dat je twee losse kaartjes koopt, met ieder zijn eigen minimumtarief. Hierbij hou je je op één kaart, die al beperkt is tot ICE, IC en EC en zijn minimumtarief. Je kan dus theoretisch in dit geval 19 euro betalen terwijl je gewoon je reis 'onderbreekt'.

Overweeg ook dit eens...

Bij dit voorgaande voorbeeld zijn de tickets onderworpen aan treinbinding, dat wil zeggen dat wanneer je dit ticket koopt, je ook echt vast zit aan de trein(en) die op de routeplanner aangegeven staat/staan. Die kunnen juist zo laag zijn als 19 euro omdat de flexibiliteit ervan gewoon 0 is. Als een trein uitvalt heb je bijvoorbeeld gewoon pech.

Als je alle screenshots nog eens terugbekijkt, en specifiek de prijzen bekijkt, heb je links Sparangebote en rechts Flexpreise. Ik licht de Flexpreise even uit: Flexpreise zijn zo ingesteld, dat het werkelijk niets uitmaakt welke treinen je neemt op je route. Deze zijn normaliter twee dagen geldig als de reis binnen Duitsland meer dan 100 km lang is (Duitsland is nu eenmaal een groot land, terwijl in Nederland een kaartje hooguit één dag geldig is), en daar zit een interessant concept: je kan praktisch iedere trein nemen op de route die normaal gangbaar is om van A naar B te komen en het is mogelijk om tussentijds de trein te verlaten, om 'over te stappen' let's say, zoals ik dat hierboven al beschreven had in het geval van Stuttgart. Hier hoef je alleen niet aan te geven dat je op een concrete halte wilt overstappen.

De prijzen zijn een flinke smak hoger omwille van die flexibiliteit, maar dat kan ook in je voordeel gebruikt worden. Zoals ik noemde zijn flextickets twee dagen geldig, maar dan komt precies datgene dat zonet bij de Sparpreise in het verdomhoekje gezet werd: het buitenland. Sparpreisen hebben zoals aangetoond totáál geen zin als je begin- of eindstation in het buitenland ligt. De bus nemen vanuit Maastricht en de effectieve treinreis beginnen vanuit Aachen is veel goedkoper dan wanneer je je hele treinreis laat beginnen in Maastricht. Hetzelfde geldt wanneer je vanuit Aachen naar Bregenz in Oostenrijk wilt rijden. Het laagste tarief daarvoor is 39 euro (in een extreem onwerkbaar scenario van een rit die midden in de nacht verloopt waarbij je ook nog eens 6 keer moet gaan overstappen - hello!) terwijl tot aan Lindau dit 19 euro kan zijn zoals aangetoond in het voorbeeld, of 29 euro wanneer de übergoedkope Sparpreisen niet meer te verkrijgen zijn. Een kleine query leert dat een los kaartje Lindau-Bregenz mij slechts 5,20 euro kost, wat alleszins goedkoper is dan die additionele 10 euro die dit Sparangebot mij probeert aan te smeren.

In het geval van Flexpreise is het zo dat een kaartje dat je koopt waarbij het beginstation of het eindstation in het buitenland ligt (dit is belangrijk!), het kaartje zelf 15 dagen geldig is omwille van Europese regelgeving. Dit was vroeger 30 dagen (één van mijn kaartjes gaf dat namelijk aan). Nu, neem in het achterhoofd: Flexpreise, waarbij je iedere trein kan nemen op ieder moment, om van A naar B te komen, met een geldigheidsduur van 15 dagen... dat houdt vrij gezegd in dat je een kaart zou kunnen kopen vanuit Maastricht naar Berlijn waarbij je onderweg (binnen die 15 dagen!) overal uitstapt zolang het er maar interessant uitziet en íedere trein kan nemen die je toevallig goed uitkomt, zónder meer te moeten gaan betalen dan die vaste prijs van 128,20 euro. Dat bedrag mag er dan wel afschrikwekkend hoog uitzien, maar het weegt wél boven Sparangebote op, met alle stop-, snel- en hogesnelheidstreinen die je nemen kan, én zelfs boven Interrailpassen die je hooguit voor 8 dagen tegen een bedrag van 239 euro heel Duitsland laten doorkarren binnen een maand. Je zou zelfs nog wat kunnen spelen met tussenhalten. De terugweg kun je dan uiteraard langs andere een andere route plaats laten vinden. Je moet dan wel voor een overnachting zorgen.

Als je je beperkt tot enkel één Bundesland, kun je ook kiezen om een Bundeslandticket te nemen, waarbij je binnen dat Bundesland al het Nahverkehr gebruiken kan binnen één dag, of voor heel Duitsland als je het Quer-durchs-Land-Ticket koopt (of het Schönes-Wochenend-Ticket).

Geen opmerkingen:

Een reactie posten