zaterdag 30 mei 2015

7 april 2015 - Charleroi

De NMBS had een actie die een Go-Pass 1 ('jongerenbiljet') zowel voor de heen- als voor de terugweg geldig maakte (een retour-Go-Pass dus eigenlijk, terwijl deze normaliter voor een enkele reis is) en dat maakt een tripje naar België wel erg aantrekkelijk zo. Ik had een eigenlijk al een plan in België, maar omdat dat plan in het water viel (lees verder waarom) wist ik niet zo goed waar ik dan naartoe wilde gaan. Een stad die al een tijdje op de planning stond was Charleroi. Toegegeven, het is niet de meest aantrekkelijke stad van België, maar afwisseling moet er zijn en alleen maar toeristenmagneten zijn ook niet leuk. Ik laat me graag verrassen en verbazen (of moet ik me hooguit verwonderen?) en zo geschiedde deze tocht.

Verdwenen bestemmingen. Waar zouden deze heen zijn gegaan?
Église Saint-Christophe

Meer foto's vind je HIER.

De route

Voor de eerste maal dit jaar België weer in per trein, maar niet volgens de gebruikelijke manier, met een ticket direct Charleroi in of iets dergelijks. Nee, ik houd het zuinigskes en dat betekent dat ik alles zo goedkoop mogelijk ga houden. Ik rijd al gratis in Nederland, maar ja, de uitdaging om zo goedkoop mogelijk ergens te komen vind ik al een uitdaging op zich, los van het reizen naar Franstalig gebied...

Op de terugweg is enkele data qua tijd verloren gegaan - de gegevens die aangegeven staan op nmbs.be en op infotec.be komen niet overeen met de metadata op mijn camera en deze verschillen zijn dermate groot waardoor ze niet conform zijn met wat ik meegemaakt heb qua overstaptijden etc., maar over het algemeen komt het stramien (de volgorde en de genomen treinen) wel overeen met hoe de reis verlopen is.

06:16-Bushalte Busstation ZandvoortB80(ri. Amsterdam)
06:26-Bushalte Heemstede-AerdenhoutConnexxion
06:332Heemstede-AerdenhoutIC(ri. Dordrecht)
07:413bDordrechtNS
07:575DordrechtIC(ri. Vlissingen)
08:194aRoosendaalNS
08:243aRoosendaalST(ri. Puurs)
08:301EssenNMBS
lopen
09:073EssenIC(ri. Brussel)
09:439Antwerpen-BerchemNMBS
10:009Antwerpen-BerchemIC(ri. Charleroi)
11:361Charleroi-SudNMBS
lopen
14:27-Metrohalte Charleroi-OuestM1(ri. Anderlues)
14:35-Metrohalte MoulinTEC
lopen
15:40-Metrohalte De CartierM1(ri. Sud)
15:46-Metrohalte SudTEC
15:545Charleroi-SudIC(ri. Antwerpen)
16:4617Brussel-Zuid/MidiNMBS
16:56?Brussel-Zuid/MidiIC(ri. Antwerpen)
17:25?MechelenNMBS
17:25?MechelenIC(ri. Amsterdam)
20:0613aAmsterdam CentraalNS
20:191Amsterdam CentraalSP(ri. Zandvoort)
20:492Zandvoort aan ZeeNS

De wandelroutes:

Er is sprake van twee centrale wandelroutes, namelijk die in Charleroi zelf. Ditmaal geen Google-Mapslinkje, want de routebeschrijvingen in Maps anno nu sinds de laatste update (de weergave ervan) is erg onduidelijk geworden... ook is de route die ik oorspronkelijk had staan grondig aangepast en daarmee onherkenbaar. Opklikken voor groot.

Wat ik allemaal beleefd heb

Zonder de Benelux te gebruiken, had ik in Heemstede-Aerdenhout, voor aanvang van de reis per trein, het kaartje voor vlak over de grens gekocht, want vijf minuten overstaptijd in Roosendaal is simpelweg onmogelijk. Bij aankomst in Roosendaal stond de stoptrein van het type AM75 (ook wel bekend als 'varkensneuzen' vanwege die aparte voorkant) naar Antwerpen/Puurs al te wachten in haar ogenschijnlijke ledigheid. De bruine bankjes heten mij weer moeizaam welkom: ze zitten nog steeds minder hard dan die groene bankjes in die oude dubbeldekkers (DD-AR) en ergens is dat wel een zegen. Ik hoopte op een reis met verschillend materieel voor de komende twee overstappen, want alleen maar deze treinen, daar zat ik niet zo op te wachten.

Eerste overstap: net over de grens de eerste halte (in Essen) er alweer uit. Een echt grensstation met een statig, groot gebouw waar vroeger de douane gezeten heeft. Nu is het een plek met een wachtruimte, een loket, een paar plekken voor treinpersoneel en een winkel (?) van Oxfam. Ik eens rond in de buurt van het station, want tja, een half uur wachten op de intercity naar Brussel (niet die vanuit Amsterdam!) is nogal saai zo, enkel zittend en/of ijsberend.

Nu vraagt u zich allicht af, waarom ga ik in godsnaam in een klein station als Essen eruit om van daaruit na meer dan een half uur weer voort te gaan? Dat is toch enorm tijdverlies van meer dan een half uur? Wel, deze eerdergenoemde Go-Pass is enkel in België te koop. Weliswaar ook online, maar dan via creditcard en als er iets is, wat ik niet heb, dan is het wel een creditcard. Deze Go-Pass scheelt aanzienlijk in de kosten, zeker als het maar €6,- heen en terug is van en naar Charleroi-Sud (excl de 2,80 heen en terug voor het stukje net-over-de-grens Roosendaal-Essen). Normaliter zou dit €40,60 geweest zijn - ik zou gek zijn zeker? Hoe dan ook heb ik ook weer gezien hoe Essen er vanaf hogerop uitzag, met het grote spooretablissement uit lang vervlogen tijden.

De intercity naar Brussel bleek wederom een varkensneus te zijn. Teleurstelling dus, want dat is een garantie dat het toilet niet werkt en ronduit goor is. Zo was dat ook, een klein miezerig hok met een ronduit gore bedoeling. Nee, dan zijn de toiletten in Nederland nog een hemel vergeleken met dit... maar ja, wat wil je ook met hopeloos verouderd materieel. Een familie met drie kinderen gingen ergens heen met de trein en natuurlijk zijn het echte Vlamingen, herkenbaar door het verontschuldigen bij het lichtste stootje tegen de voeten.

In plaats van over te stappen in Antwerpen Centraal besloot ik over te stappen in Antwerpen Berchem - is ook weer eens wat anders dan het traditionele Antwerpen Centraal. Berchem is een station vlak ná Antwerpen Centraal dat vooral dienst doet als overstapstation en sinds de nieuwe dienstregeling voor 2015 stopt de Benelux hier ook om onverklaarbare redenen (hoezo moet er meer tijdwinst komen als het ook trager kan?), maar ach, het was afwachten op de trein naar Charleroi. De Benelux (eigenlijk heet deze niet meer de 'Benelux', maar ach, de volksmond roei je niet zo makkelijk uit...) kwam langs, stopte eens en reed weer verder. Daarna: de trein naar Charleroi, maar wel alle duivels nog aan toe, wederom een varkensneus. Och, de heenweg was erg saai zo, met hetzelfde oude treintype. Er kwam een beetje flair in toen men plots Frans begon te spreken...

Ik begrijp eigenlijk niet: waarom heet Bruxelles-Midi (Brussel-Zuid) niet Bruxelles-Sud, terwijl Charleroi-Zuid in het Frans wel Charleroi-Sud heet? Vragen, vragen...

Bij aankomst lijkt Charleroi nog wel mee te vallen, echt een sfeer van een stad, het zag er ergens nog wel degelijk uit voor Belgische begrippen. Dat werd al flink minder naar mate ik mijn route voortzette, met een toenemend aantal graffiti en vandalisme. Ergens moet ik toch zeggen dat het stadsbestuur toch een redelijke poging heeft gedaan om de binnenstad ondanks het grauwe, vervallen imago toch wat op te fleuren, hoewel je 'opfleuren' breed moet zien.

Het Paasdrama deel 1: iemands konijn is verloren.
Het Paasdrama deel 2: het konijn wordt gevonden en weer meegenomen door de eigenaar.

Mijn route was eerst tweemaal zo lang, maar omdat ik ergens niet zoveel zin had om erg lang te lopen (ook omwille van een maximumtijd die al vrij krap was en een wat onveilig gevoel) heb ik de route erg veranderd en ingekort. Al ongeveer halverwege wist ik dat het gemiddelde niet veel anders zou worden als wat ik al zag, met een halve sloppenwijk met geruïneerde stoepen, flats, allerlei vandalisme nog aan toe en het spookstation (voor de premetro van Charleroi, die volledig is afgebouwd, maar nooit in gebruik is genomen!) Neuville als dieptepunt. Dan wilde ik, net als met Luik, ook een buitenwijk bezichtigen en die buitenwijk sloeg alles met volkomen ontspoorde jeugd die gewoonweg Red-Bullblikjes tegen oorlogsmonumenten aanflikkeren alsof het niets is. Een (vermoedelijk) omwonende sprak mij nog aan later over een 'fête' in het 'parc' met 'chocolat', maar dat begreep ik niet. Niet dat ik het niet kon vertalen ergens, want een feest in het park met chocolade kan ik er ook nog wel van breien, maar ik was naar dat park geweest en heb niets gezien, zodoende kon ik enkel in dat gebrekkige Frans antwoorden dat ik niets gezien heb en ik vooral géén Vlaming was... tja, ik zag er ook niet echt uit als het meerendeel aldaar qua kleding.

De terugweg was op z'n zachtst gezegd opmerkelijk te noemen. Eigenlijk stond deze reis ingepland voor een ontmoeting met vrienden uit Hawaii, in Brussel, die op rondreis waren in Europa. Ik spreek ze al meer dan vijf jaar en ik was dan ook buitengewoon verheugd op het treffen, maar het lot bepaalde dat de dag vóórdat zij naar Brussel zouden komen, zij beroofd waren in Milaan, waardoor de gehele ontmoeting in het water viel... zodoende zou ik hoe dan ook naar België gaan, maar in plaats van naar Brussel te gaan, ging ik dus naar Charleroi. Enfin, symbolisch was ik in Brussel-Zuid uitgestapt om daar nog even rond te kijken, zonder ontmoeting. De eerstvolgende trein naar Antwerpen nam ik, maar plots kwamen daar zorgen. Ik had géén idee hoe laat de trein naar Amsterdam zou gaan vertrekken, dus hoopte ik dat deze nog te halen viel in Antwerpen. Die zorgen voor de overstap die daar wel/niet zou zijn werd al gauw vergeten omdat het nogal druk was in de trein. Ik had een plek gevonden naast de deur die de rijtuigen van elkaar scheidden, en de NMBS-dubbeldekkers hebben echte deuren in plaats van schuifdeuren zoals wij Nederlanders die kennen en verdomme bij elke keer dat deze deur open ging, sloeg deze dicht en dat maakte mij constant doof... vooral wanneer die treinbegeleider (lees: conducteur) steeds heen en weer moest gaan lopen. Op deze plek echter stond ook nog eens een toilet naast mij en dat toilet was defect. Een onfortuinlijke jongeman poogde nog de deur open te krijgen (een schuifdeur), maar helaas, zelfs een tevergeefse blik naar mij toe hielp niet. Toen, PLOTS gaf hij deze deur een rotschop waarmee hij deze hele deur zowat bijna naar de knoppen toe hielp, waarna hij nog vervolgde met nog enkele rake trappen. Ik zat perplex: nu had ik al weinig goede ervaringen met Belgen qua geduld en zelfbeheersing, maar zomaar die deur trappen... ik poogde nog in het Frans te zeggen dat er in een ander rijtuig ook toiletten waren (dat wist ik gewoon uit ervaring), ik dacht immers nog in het Frans, maar o wee mijzelf, die grote inschattingsfout, want wij waren Brussel voorbij, dus in Vlaanderen. Hij verstond er uiteráárd helemaal niets van, dus kwam ik vol-naïef met Engels aanzetten, maar dat Vlaamse accent verraadde al dat ik Nederlands met hem aan moest gaan. "Dat spreekt effe wat makkelijker zo" kwamen we overeen. "Dáár betalen wij dus nu voor!" was de strekking en ik probeerde het er nog in de wrijven door te vertellen dat in Nederland de treinen tweemaal zo vaak rijden (veelal rijden de treinen in België eenmaal per uur terwijl in Nederland bijna alles tweemaal per uur rijdt) en ook nog eens dat de toiletten daar weliswaar stinken, maar het allemaal wél doen. Ik wist zelf dat dat niet waar was en dat hád ik geweten...

Eenmaal in Mechelen verliet hij de trein en zag ik plots een trein staan met rijstellen in de oude Fyra-kleurstelling en de gele rijtuigen met de welbekende blauwe band - de intercity naar Amsterdam! Klaar voor vertrek! Zal ik nu wel/niet/wel/niet gaan? De eerste ingeving werd het antwoord: met een snel pasje naar de trein toe lopen (die aan de andere kant van het perron klaar stond, dus geen trappen o.i.d.) en daar had ik de trein te pakken. De trein was goed gevuld, dus kwam ik op de plek met de klapstoeltjes terecht...en een toilet...dat defect was. Ocharme. Die intercityrijtuigen stammen ook immers af uit de jaren 80 vandaan, maar dan nog...

Controle na Antwerpen van een Belgische treinbegeleider die érg goed op de hoogte was. Ik had natuurlijk mijn ingenieus goedkope kaartjestactiek met een Go-Pass Charleroi-Essen en een OV-Chipkaart-retour Essen-Heemstede (logisch ergens, maar lachen ook vanwege de absurdheid, een OV-chipkaart voor een traject naar het buitenland waar je niet kunt uitchecken...) om daarmee de grens over te kunnen. Nu zou ik uit moeten stappen in Roosendaal om snel in te checken, maar ook hier weer leert de ervaring dat ik niet naar de andere kant van het station hoef te rennen om in te checken door de poortjes door te rennen en vervolgens diezelfde poortjes weer in te gaan terwijl ik incheck. Nu zou dat niet meer kunnen omdat de poortjes dicht zijn, en sterker nog: nu stoppen alle internationale treinen op spoor 3 of 4, het eilandperron dus, waar paaltjes staan. Die gebruikte ik om weer in te checken, om daarna weer snel de trein in te springen. De treinbegeleider kwam weer en die kon weer mijn OV-chipkaart controleren. Och ja, zo beleef je ook weer wat.

Iets om over na te denken

Vrij vertaald: 'De dromen van de staat zijn onze nachtmerries'

vrijdag 29 mei 2015

27 februari 2015 - Baarle-Nassau - Baarle Hertog - Gouda

De lente is aanstaande, de nawinter is officieel verdwenen, maar op het moment dat ik de geografische puzzel van het land besloot te bezoeken was het nog een onaangenaam koude bedoeling. Ik ging naar het Noord-Brabantse Baarle-Nassau, waar de administratieve chaos tot een onvoorspelbare route leidde met gebieden, wegen en hele huizen die tot de verbeelding spraken qua ligging en hoe deze eruit zagen.

Grenzen. Daar ging de reis naar Baarle over!

Meer foto's vind je HIER.

De route

Het is niet echt een conventionele route, om over te stappen op drie frequent aangedane verkeersknooppunten, maar desondanks was het prima te doen qua drukte, alhoewel Utrecht Centraal nooit uitgevonden was om een rustig station te worden.
06:092Zandvoort aan ZeeSP(ri. Amsterdam)
06:401Amsterdam CentraalNS
06:535Amsterdam CentraalIC(ri. Nijmegen)
07:2014Utrecht CentraalNS
07:2315Utrecht CentraalIC(ri. Heerlen)
07:516b's-HertogenboschNS
07:597b's-HertogenboschSP(ri. Breda)
08:143TilburgNS
08:37-Bushalte Centraal Station TilburgB132(ri. Breda)
09:14-Bushalte Generaal Maczeklaan Baarle-NassauArriva
lopen
10:57-Bushalte Sint Janstraat Baarle-NassauB132(ri. Breda)
11:35-BredaArriva
11:397BredaIC(ri. Rotterdam)
12:119Rotterdam CentraalNS
12:3514Rotterdam CentraalIC(ri. Leeuwarden)
12:533GoudaNS
lopen
14:13-Bushalte Doelenbrug GoudaB196(ri. Gouda)
14:17-Bushalte Station GoudaArriva
14:2410GoudaSP(ri. Den Haag)
14:496Den Haag CentraalNS
14:568Den Haag CentraalSP(ri. Haarlem)
15:331Heemstede-AerdenhoutNS
15:40-Bushalte Station Heemstede-AerdenhoutB80(ri. Zandvoort)
15:53-Bushalte Busstation ZandvoortConnexxion

De wandelroutes:

Twee stuks ditmaal, waarbij ik in dit geval de meeste grenzen heb gepasseerd op één dag - zonder twijfel - en waarbij ik ook nog de route in Gouda ietwat ingekort heb naar eigen zin en smaak t.o.v. hoe deze eerst op mijn kaart stond.

Wat ik allemaal beleefd heb

De heenweg beloofde een drukke te worden maar desondanks viel er toch aardig doorheen te komen. Tijdens overstap in 's-Hertogenbosch zag ik rechtstreeks een fietser geschept worden door een auto. Die fiets was kapot, maar boven verwachting reed de BMW niet door en werd er bijzonder genoeg heel beheersd door de bestuurder de verzekeringspapieren erbij gepakt en de boel mooi afgehandeld. Het bestaat nog!

Tilburg is voor mij als het ware een simulatie hoe ik mijn overstap naar Turnhout (B) moet regelen als ik vanuit Tilburg daar de bus pas richtig België (of andersom, dat is nog het meest waarschijnlijke tot nu toe). Volgens eerder gemaakte planningen heb ik voor een reis in die richting twee minuten overstaptijd - een hachelijk klein aantal minuten, maar bij aanwezigheid op het juiste spoor en een beetje medewerking van de chauffeur zou ik dit nog kunnen halen. De afstand tussen de trein en het busstation was te overkomen immers en binnen een minuut te doen.

Baarle is één grote administratieve en geografische gekte. Stukjes Nederland in België... in Nederland... nee, daar zou ik ook niet vrolijk van worden als ik Nederland was qua landopeising. Het 'vraagstuk' is gelukkig weliswaar al wat jaren opgelost, dus daar verwacht ik ook niet veel ruzies meer van. Om dan maar te bedenken dat de voordeur van een huis bepaalt in welk 'land' je woont. Staat deze in België, maar wil je toch Nederlands behandeld worden? Wel, verplaats dan je voordeur naar het Nederlandse deel en het probleem is opgelost. Het is een puzzel met stukjes van twee werelden die maar net aan passen, met twee ik-wil-geen-advertenties-stickers, twee soorten huisnummerbordjes, grijze verkeersborden tegenover oranje... nergens zijn de verschillen tussen Nederland en België zo duidelijk te vinden en te vergelijken als daar zowat. Baarle is geen toeristisch oord. Zo komt het niet over en zo voelt het ook niet. Toch voor degenen die willen zien hoe zo'n grondgebiedchaos eruit ziet, is dit een aanrader, hoewel er wel wat voor gereden moet worden.

De terugweg zou direct gaan, maar de omstandigheden geboden om niet via delft te gaan zoals gebruikelijk, want Delft lag open (vanwege de werkzaamheden aan de nieuwe tunnel). Zodoende ging ik via Gouda terug en daar ben ik maar eens uitgestapt om de stad te verkennen - het weer stond het ook nog eens toe. De trein richting Leeuwarden werd gevormd door een flink staaltje Fries nationalisme door de Friese stations maar eens in het Fries om te roepen, terwijl we nog niet eens aldaar waren!

De sprinter naar Den Haag Centraal was op dat moment de meest aanlokkelijke optie vanuit Gouda, maar ik heb altijd ergens het gevoel dat in Den Haag Centraal de aansluittijden op de treinen die ik wil hebben nooit optimaal zijn. Daarbij spreek ik over wachttijden van een kwartier, maar ach, mij zal je er niet over horen klagen, tussen het aantal treinen dat niet naar het zuiden zou gaan rijden - namelijk geen. Wederom een sprinter werd het antwoord in de richting naar het noorden, waarna geopperd werd voor de bus in Heemstede-Aerdenhout. Aldaar kwam een man in een flink uitgeruste rolstoel bijna bus niet in, want dat type rolstoel was verboden, zo meldde de chauffeur, maar na een woordenwisseling kon de man toch aan boord komen, tot ongenoegen van de chauffeur ergens.

Opmerkelijk

Ergens zal je toch de grens moeten trekken...