vrijdag 30 juni 2017

23 juni 2017 - Tholen, Yerseke, Veere, Burgh-Haamstede

Op deze dag waarop het weer niet zo heel erg heet meer is, zijn de omstandigheden voor een wandeling ideaal, met ook nog eens een aangenaam windje erbij als extra. Het plan is om weer naar Givet in Noord-Frankrijk te trekken, maar dat plan kon voor de tweede keer op rij de prullenbak in. De eerste keer kon ik er niet komen omdat de NMBS-kaartenautomaat in Roosendaal defect was en ik zodoende geen losse Go Pass-1 kon kopen zonder teveel tijd te verliezen. Nu is een te grote vertraging van de IC Brussel de boosdoener die een aansluiting in Brussels Airport-Zaventem in rook op zou doen gaan. Omdat deze reis al een risicovolle was met een golf aan vertragingen die recentelijk heerst, heb een plan B meegenomen die bestaat uit het hoppen van dorpjes in Zeeland met buurtbusjes. Een divers geheel aan pure, rustige, onontdekte dorpjes en ontzettend drukke, door toeristen bezette dorpjes onder een aangename wind, over de Deltawerken heen.

Het Go Pass probleem

Ik schreef in de inleiding al iets over de eerste keer toen ik naar Givet wilde gaan, maar niet kon omdat de NMBS-kaartautomaat defect was. Simpel gezegd zijn de kaartenapparaten van de NMBS in het 'buitenland' (buiten België dus) nogal vaag. In Aken (in Duitsland) kan je helemaal niets met de automaat omdat deze gewoon niet in dienst is, en dat al heel wat jaren niet.

Als de automaat in Duitsland wel gewerkt zou hebben, zou het, net zoals de automaten in Nederland, het eigenlijk gewoon sterk uitgeklede ondingen zijn. In Maastricht zijn twee automaten te vinden, waarbij één van de twee automaten mijn pinpas niet kan lezen. Om naar Givet te komen reis ik via Roosendaal en daar staat dus ook zo'n automaat. Wat ik bedoel met 'sterk uitgeklede ondingen', is dat je er gewoon kaartjes kan kopen voor heel België, maar geen speciale producten. Je kan er geen abonnementen en passes zoals Go Pass 10, Go Unlimited en Railpass mee kopen (omdat de NMBS de schijn niet wil wekken dat je met die producten de grens over kan - ze zijn enkel geldig binnen België), maar de Go-Pass 1 is wel te verkrijgen. Om wel aan een pass te komen moet ik net over de grens naar de automaat in België zelf, zoals bijvoorbeeld in Essen.

Om met een kapotte kaartautomaat alsog voordelig te kunnen reizen, moet ik du eerst naar Essen toe, en van daaruit verder. Een retourtje Roosendaal-Essen kost zo'n €3,20 (incl. 100% korting Nederland omdat ik student ben) en dan moet ik een simpele Go-Pass kopen vanuit Essen naar eender welke bestemming in België. Normaliter kost een Go-Pass Roosendaal ook iets van €7,60 en als je die dingen los koopt, kost een gewone Go-Pass €6,00 en het stukje Roosendaal-Essen €1,60, dus eigenlijk kost het allemaal hetzelfde. De reis duurt in dit geval wel een half uur langer omdat doordeweeks ieder half uur een trein vertrekt vanuit Essen, maar ja. Na het debacle met de kapotte automaat heb ik mezelf voorzien van een Go Pass 10, zodat ik hoe dan ook een Go Pass tot mijn beschikking heb en ik alleen het stukje net over de grens nog moet kopen.

De route

07:35 op tijd BUS Zandvoort Busstation 80 Amsterdam Elandsgracht
07:45 op tijd - Heemstede-Aerdenhout Station Connexxion
07:55 op tijd 2 Heemstede-Aerdenhout IC Vlissingen
09:29 op tijd 4b Roosendaal NSR (controle: 1)
oponthoud
10:06 op tijd 4a Roosendaal IC Vlissingen
10:14 op tijd 2 Bergen op Zoom NSR (controle: 0)
10:19 op tijd BUS Bergen op Zoom Station 108 Sint-Annaland
10:34 op tijd - Tholen Grindweg Connexxion
lopen
11:41 op tijd BUS Tholen Vliethof 107 Bergen op Zoom
12:03 op tijd - Bergen op Zoom Station Connexxion
12:15 op tijd 2 Bergen op Zoom IC Vlissingen
12:34 op tijd - Kruiningen-Yerseke NSR (controle: 0)
12:46 op tijd BUS Kruiningen Station 599 Yerseke Dam
12:52 +4 - Yerseke Marijkelaan Connexxion
lopen
13:47 op tijd BUS Yerseke Molenstraat 27 Goes
14:12 +2 - Goes Station Connexxion
14:16 op tijd 1 Goes IC Vlissingen
14:29 op tijd - Middelburg NSR (controle: 0)
14:38 op tijd BUS Middelburg Station 584 Veere Kaai
14:55 op tijd - Veere Kaai Connexxion
lopen
15:56 op tijd BUS Veere Kaai 584 Middelburg
16:15 op tijd - Middelburg Station Connexxion
16:23 op tijd BUS Middelburg Station 133 Oude-Tonge
17:04 op tijd - Burgh-Haamstede J. M. Beijelaan Connexxion
lopen
18:09 op tijd BUS Burgh-Haamstede Noordstraat 133 Oude-Tonge
19:12 op tijd - Oude-Tonge Busstation Connexxion
19:15 op tijd BUS Oude-Tonge Busstation 436 Rotterdam Zuidplein
19:51 op tijd - Rotterdam Zuidplein Connexxion
20:08 op tijd MET Rotterdam Zuidplein D Rotterdam Centraal
20:20 op tijd - Rotterdam Centraal Station RET
20:42 op tijd 9 Rotterdam Centraal IC Amsterdam Centraal
21:39 op tijd 3 Haarlem NSR (controle: 1)
21:45 op tijd 8 Haarlem SP Zandvoort aan Zee
21:55 op tijd 2 Zandvoort aan Zee NSR (controle: 0)

Hoe de reis verliep

Naar Givet toe is een reis die nogal tricky is. De reis naar België toe en de reis naar de grens om van daaruit de bus te nemen is een reis die krap genoemd kan worden. Om het chronologisch te noemen: van Zandvoort naar Roosendaal omvat een overstap van 4 minuten in Haarlem, wat al riskant is. Dit heb ik vermeden door de bus te nemen (komt die toch nog van pas na de verandering in de dienstregeling van 2017) en een langere overstap in Heemstede-Aerdenhout voor lief te nemen. Eenmaal in Roosendaal heb ik tijd genoeg om nog een los kaartje te kopen voor tot net over de grens, maar dan moet ik wel zeker weten dat de trein stipt vertrekt.

Onderweg naar Roosendaal toe zag ik al dat er een storing was geweest tussen Lage Zwaluwe en Oudenbosch. Op het moment van reizen was de storing intussen voorbij en het signaal "De vertraging neemt af" was al gegeven en om zeker te zijn dat het geheel goed verliep, controleerde ik de status van de trein naar Brussel.

Aangekondigd is de trein van 8:48 met +37, wat vast te maken heeft met de verstoring aan het begin van de dag, maar de trein erna, die van 9:48 staat zonder vertraging aangekondigd. Ik kijk op de site van de NMBS om daar de status van mijn trein van 9:48 te controleren en tot mijn verbazing staat de trein van 8:48 als stipt aangegeven en staat er een rood kruis bij de trein van 9:48 met de mededeling dat deze gedeeltelijk afgeschaft is.

Dit klinkt al zorgwekkend, maar ik hoefde toch al niet naar Brussel-Noord en verder, hooguit tot Brussels Airport-Zaventem. Van de informatie via bahn.de werd ik ook niet veel wijzer, maar vlak voor aankomst in Roosendaal was plots de status van de trein van 9:48 omgeslagen...

+32! Waar ken ik dat toch van, die getallen die oplopen in de 30 minuten? Ik geloof helemaal niets van dat getal, maar iedere display op station Roosendaal vermeldt hetzelfde: +30 minuten. Ik bevraag het personeel aldaar en die zegt dat het inderdaad te maken heeft gehad met de verstoring bij Lage Zwaluwe. Wat ik ervan begreep, was dat er een defecte locomotief was die om moest lopen, die daardoor het hele verkeer vast liet lopen. Een locomotief van een Benelux? Dat zal ik niet meer te weten komen, maar ik wist alvast zeker dat de aansluiting van 28 minuten - ondanks de riante omvang - te riskant is. Ik kan niet zeker weten dat de trein onderweg naar Roosendaal nog meer vertraging oploopt en dat er vertraging afgaat vanaf Antwerpen omdat een half uur na de L-trein in Essen er nog een intercity vertrekt richting Brussel, die de trein op zou kunnen houden. Het gevoel bleek uitiendelijk gegrond: er is zelfs nog vertraging bij gekomen, getuige deze opgehaalde gegevens bij de NMBS:

De vertraging stabiliseerde zich in Antwerpen, nam licht af, maar het was niet genoeg om binnen de marge van 28 minuten te komen.

Ik had tijd om een plan B te maken en dat plan B had ik al voorbereid: Zeeland, maar waar in Zeeland? Ik had een lijstje aan bestemmingen en ook plattegronden, maar uiteindelijk hield ik het bij dorpjeshoppen op Tholen, Zuid-Beveland, Walcheren en Schouwen-Duiveland met buurtbusjes.

Om in Tholen te komen, moet ik naar Bergen op Zoom, en dat wil zeggen dat ik eigenlijk in Roosendaal had blijven kunnen zitten, ondanks een halfuurdienstregeling. Tholen ligt net over de grens met Noord-Brabant en het is een dorpje waar geen enkele toerist te vinden is op het moment waarop ik het bezocht heb. Het ligt wat afgelegen en het ligt er anoniem bij, samen met Sint-Annapolder, maar desondanks is het een mooie bestemming voor degenen die het pure protestantse Nederland willen beleven met een authentieke kern, een paar diverse molens (één die te bezoeken is) en een grote kerk in Brabantse Gotiek, zoals dat in Mechelen terug te vinden is. De weg terug gaat over dezelfde route naar Bergen op Zoom, om van daaruit de trein naar Kruiningen te nemen.

Dit is al een tijdje dicht en zo gelaten.
Grote Kerk
De Hoop, een molen in Tholen, en zo is er nog wel een.

Kruiningen-Yerseke is letterlijk een station buiten de bewoonde wereld, met een snelweg die er vlak langs loopt en een bedrijventerreintje dat er tegenaan ligt, maar de dorpen die in de naam van het station vermeld staan - Kruiningen en Yerseke - liggen ook alles behalve in de buurt, met een afstand van respectievelijk 2,6 kilometer en 3,3 kilometer. Het is eigenlijk verwonderlijk dat zo'n station zelfs nog helemaal opgewaardeerd is met nieuwe perrons, een vertrekstaat en zelfs heuse CTA's waarvan je je zou kunnen afvragen waarom die er in godsnaam geplaatst zijn als er toch maar een stokvaste dienstregeling heerst met zo'n laag aantal reizigers. Zelfs Overveen heeft geen CTA's, maar ja, misschien heeft het wat met de intercitystatus ervan te maken.

Omdat Yerseke - mijn tweede bestemming - zo ver weg ligt, moet ik met het OV, maar omdat het aantal reizigers zo laag ligt is alles eigenlijk beperkt tot een uurlijkse buurtbus. Ik had ook via Goes de reguliere bus 27 kunnen nemen naar Yerseke, maar ik probeer zo veel mogelijk dezelfde routes te vermijden, wat maakt dat dit kringlijntje mijn keuze is geworden.

Yerseke is bekend van zijn mosselen, maar ook van zijn oesters en de aanwezigheid van de oesterindustrie is een stuk prominenter aanwezig dan die met de mosselen. Als je verwacht dat je een strand aan zal treffen in Yerseke zit je verkeerd - de hele kustlijn is gedomineerd door de oesterputten. De hele havenregio ziet er niet modern uit, eerder oud en traditioneel en rauw, maar het is dan ook bijna het equivalent van Volendam, zonder allemaal toeristen van overal ter wereld die denken het typische Nederland aan te treffen, maar eerder alleen maar Belgische toeristen die van de saveur in Nederland komen genieten.

Putten in Yerseke voor de oesterkwekerijen
Havenbeeld
Straatbeeld
Hervormde Gemeente Yerseke

Zoals eigenlijk al aangestipt heb ik, om de ring compleet te maken, gekozen voor de directe bus naar Goes. De bus rijdt door het platte polderlandschap, langs Wemeldinge, maar de rit duurt wat langer dan voorzien. De normale overstaptijd voor de trein naar Amsterdam is slechts 2 minuten en voor de trein naar Vlissingen is dat 4 minuten, en de bus komt ook aan met 2 minuten vertraging, wat maakt dat de mensen die naar Amsterdam toe moeten met deze bus dus nu grandioos de pineut zijn. Het is dat ik de andere kant op moet, maar ja...

Middelburg, het volgende overstappunt, is een schitterend station, met een schitterend laag perron. Volgens mij is dit ook het laagste perron in Nederland, met een opstaphoogte zoals die in België bij kleine stopplaatsen gewoon is. Het stationsgebouw past perfect bij de rest van de stad en de wachtruimte is nog open. Het busstation ziet er ook fris uit, maar waarom het geen perron B kent is mij vaag. De tweede buurtbus van de dag is lijn 584 naar Veere.

De afstand tussen trein en perron is voor Nederlandse begrippen gigantisch te noemen.

Veere is, in tegenstelling tot Tholen, wel volgestookt met toeristen, voornamelijk uit Duitsland. Het is een beetje, samen met Westkapelle, het paradijs voor de Duitsers met nog enigszins Duitstalige ontvanst. De buurtbusjes worden zelfs gebruikt door Duitsers, maar het blijkt niet duidelijk welke bus er nu naar Westkapelle gaat en zo vraagt een groepje wandelaars bij twee bussen achter elkaar of deze naar Westkapelle gaat. Allebei de bussen leveren een negatief antwoord op, maar bij de derde bus die zou moeten komen, zou dat vast anders geweest zijn. Eigenlijk had ik die bus ook moeten nemen, maar dat liep anders uit. Mijn planning voor plan B die ik al had was gebaseerd op een reis die twee uur eerder was, maar dat plan is opgeschoven en ik ging er vanuit dat alle bussen tenminste een uurdienstregeling hebben, maar de bus van Veere naar Serooskerke en Westkepelle rijdt eens in de twee uur en op het moment dat ik de wandeling in Veere erop had zitten, had ik nog een heel uur te spenderen. Dat was alles behalve praktisch, maar ja, last-minute plannen zijn met het OV zonder voorbereiding altijd een garantie tot verrassingen. Het was intussen half 4 en ik besloot de buurtbus terug weer naar Middelburg te nemen en ik zag dat er een bus (862) naar Middelburg gaat om 15:39, maar dat bleek een zomerbus te zijn en ik was precies naar Zeeland gekomen op de dag vóór die zomerdienstregeling inging... Ik kon wachten op de reguliere buurtbus 584 die een half uur later zou komen.

Veere
Grote Kerk
Veere is bijgenaamd de 'Stokrozenstad' omwille van deze rakkers.
Ze zijn overal aan te treffen.
De Koe

De laatste bestemming is Burgh-Haamstede en dat zou ik bereiken met de goed gestoffeerde lijn 133 naar Oude-Tonge, een rit door Zeeuwse lege, platte landschappen, over de dijken en bouwwerken van de Deltawerken, een erg mooie route, zeker op een zonnige zomerdag. De bus is van het merk Iveco en het heeft USB-aansluitingen aan de rechterkant. Na Burgh Haamstede zou ik een heuse touringcar krijgen van het type Integro, die een beetje de tegenhanger is an de bussen die op lijn 19 rijden, die van Iveco zijn.

Bus 133 rijdt over de Deltawerken - een indrukwekkende reeks bouwwerken, zeker gezien vanuit de bus. Bij mooi weer een zeer aan te raden tocht.
Burgh, J.M.Beijelaan
Nederlands Hervormde Kerk
Hervormde Kerk
Slot Haamstede

Ik had kunnen kiezen om naar Spijkenisse te kunnen gaan, maar die route had ik al eens afgelegd, dus ben ik blijven zitten bij Renesse, naar Oude-Tonge, om daar één van de meest zuidelijke buslijnen onder de R-Net-vlag te nemen naar Rotterdam Zuidplein. Het is echt een snelbus met maar hooguit twee tussenstops bij knooppunten gelegen aan snelwegen. De reis naar Zandvoort terug nadien is geschiedenisloos, met de intercity van Rotterdam naar Haarlem die op tijd bleef, idem dito voor de sprinter naar Zandvoort aan Zee.

zondag 4 juni 2017

24 mei 2017 - Valenciennes, Le Quesnoy

Er zijn een aantal bestemmingen in Frankrijk, net over de grens met België, die mij interessant klinken: Bergues, Comines, Lille, Roubaix, Tourcoing, Maubeuge, Givet, Fumay, Haybes, Revin, Monthermé, Charleville-Mézières, Sedan, Montmédy en nog zo wat anderen, en vandaag besloot ik om Valenciennes, Le Quesnoy en Jeumont aan te doen. Een verre reis voor op een dag, maar de avontuurlijke (naïeve) geest kent op jonge leeftijd nog bijna geen grenzen. Een normaal mens zou op plaats van bestemming een hotel uitzoeken of zo, maar ja, een student moet het zien te rooien met datgene dat 'ie binnenkrijgt.

Alle foto's van deze reis zijn te vinden op Flickr.

Basilique Notre-Dame du Saint-Cordon, Valenciennes.
Franse straatjes in Valenciennes.
De vesting in Le Quesnoy.
Huizen die op de randen van de remparts zijn gebouwd.

De route

Deze reis vraagt om een eerste trein van de dag en een laatste trein van de dag om de dag helemaal vol te maken. Het eerste idee om Maubeuge, Le Quesnoy aan te doen ging niet op, omdat de dienstregeling waardeloos is. Na omtreeks 9 uur rijdt er helemaal niets van Maubeuge naar Le Quesnoy tot aan omstreeks 4 uur in de middag. Dat is onwerkbaar, maar een route via Valenciennes daarentegen was wel praktisch uitvoerbaar.

Er rijdt geen trein rechtstreeks naar Valenciennes. Vroeger reden er treinen van Amsterdam/Brussel naar Parijs via de grensovergang in Quiévrain, maar dat is sinds 1976 al een geruim aantal decennia niet meer. Nu rijdt er nog een intercity (voorheen interregio) naar Quiévrain vanuit Liège, waarna een stukje gewandeld moet worden om Frankrijk in te komen. Vanaf daar rijdt er een bus richting Valenciennes.

De terugweg passeert ook een grens waar vroeger grensoverschrijdend treinverkeer plaatsvond, tot een iets recentere datum: 2012. Vanaf toen werd de lokale trein Charleroi-Jeumont ingekort tot Erquelinnes, het station vóór Jeumont. Nu pendelt er een bus die af en toe naar Erquelinnes station doorrijdt.

05:25 op tijd 2 Heemstede-Aerdenhout SP Den Haag Centraal
06:08 op tijd 7 Den Haag Centraal NSR (controle: 1)
06:17 op tijd 2 Den Haag Centraal IC Eindhoven
06:21 op tijd 5 Den Haag HS NSR (controle: 0)
06:28 op tijd 4 Den Haag HS IC Vlissingen
07:29 op tijd 5a Roosendaal NSR (controle: 1)
07:48 +3 4a Roosendaal IC Brussel-Zuid/Midi
08:15 op tijd 21 Antwerpen-Centraal NS International (controle: 0)
08:25 op tijd 23 Antwerpen-Centraal IC Charleroi
09:10 op tijd 21 Brussel-Zuid/Midi NMBS (controle: 0)
09:24 +6 18 Brussel-Zuid/Midi IC Quiévrain
09:24 op tijd 1 Quiévrain NMBS (controle: 1)
lopen
11:19 op tijd BUS Quiévrechain Fontière 15 Valenciennes Gare
11:45 op tijd - Valenciennes Poterne Transvilles
lopen
13:33 op tijd Autocar Valenciennes - Jeumont
14:10 op tijd - Le Quesnoy SNCF (controle: 1)
lopen
16:57 op tijd BUS Le Quesnoy TER Jeumont
17:35 op tijd - Jeumont SNCF (controle: 1)
lopen
19:04 +2 1 Erquelinnes L Charleroi-Sud
19:43 +3 - Charleroi-Sud NMBS (controle: 2)
19:54 +16 4 Charleroi-Sud IC Antwerpen-Centraal
21:15 +8 7 Mechelen NMBS (controle: 0)
21:25 +3 8 Mechelen IC Amsterdam Centraal
22:11 op tijd 4b Roosendaal NS International (controle: 1)
22:31 op tijd 4b Roosendaal IC Roosendaal
00:09 op tijd 3 Haarlem NSR (controle: 1)
00:15 +10 8 Haarlem SP Zandvoort aan Zee
00:25 +10 1 Zandvoort aan Zee NSR (controle: 0)

Hoe de reis verliep

Als ik om 06:06 de eerste trein in Zandvoort neem, mag ik alvast een schietgebedje doen voor een tijdige aankomst in Haarlem, als er tenminste geen vertraagde trein vanuit de richting Leiden voorlangs kruist, maar die rijden precies dat moment van de dag nog niet. Hoe dan ook: met de intercity naar Vlissingen van 06:20 kan ik om 08:29 in Roosendaal aankomen, waarna om 08:48 de intercity naar Brussel vertrekken moet. Om de combinatie Valenciennes-Le Quesnoy-Jeumont comfortabel te krijgen, moet ik minstens een uur eerder aankomen bij de grens, omdat anders een rustige wandeling door Valenciennes niet meer plezierig wordt en enkel een haasterige mars richting het station.

Heemstede-Aerdenhout komt weer op gang voor een nieuwe dag.

Ik had mijn zinnen gezet op de eerste intercity van de dag naar Vlissingen van 05:54 vanuit Heemstede-Aerdenhout. De eerste bus van de dag vanuit Zandvoort naar Heemstede-Aerdenhout en verder naar Amsterdam Elandsgracht vertrekt ook erg vroeg: om 05:51, maar een aankomst van 06:00 is gewoon te laat daarvoor. Ik zou dus moeten lopen naar Heemstede-Aerdenhout en zo ver ligt het nog niet, met een afstand van minder dan 7 kilometer. Het is minder dan de afstand Eijsden-Cheratte die ik midden in de nacht gelopen heb in 2015 toen ik naar Torgny en Luxemburg toe ging omdat Torgny anders ook niet redelijk bereikbaar was. Dienstregelingen... hoe dan ook, zo'n wandeling is wel apart. Helemaal niemand op straat, wel her en der politie dat voorbij reed en ook dieren: vossen en herten lopen vrij rond in Zandvoort in het holst van de nacht. Vossen die katten achterna zitten en herten die andermans tuinen aan het leegeten zijn. Na een wandeling van anderhalf uur merkte ik op dat ik de eerste trein van de dag in Heemstede kon nemen van 05:25, een sprinter naar Den Haag. Er zaten zowaar andere mensen in die waarschijnlijk ook het comfort van de rust en het vermijden van de spits opzochten, terwijl ze nog brak zijn.

Stilaan ontwaakt het land, met deze intercity in Den Haag die alvast zijn 'rondes' doet.
Onaangename verrassing in Den Haag HS.

Eenmaal in Den Haag wilde ik in Den Haag HS de intercity naar Brussel (IC 9212) direct nemen: het is immers comfort en uitchecken hoef ik met de losse kaartjes naar 'Essen' niet te doen. IC 9212 wordt aangekondigd in Den Haag met 15 minuten vertraging - het zal toch niet dat ik nu de aansluiting met de intercity naar Quiévrain ga missen omdat de trein in Amsterdam al met een forse vertraging vertrekt? Ik word wel gerustgesteld door het idee dat het oponthoud in Den Haag HS 7 minuten is en in Rotterdam Centraal 11 minuten, wat me een goede reden tot optimisme geeft dat deze vertraging zo ingelopen wordt. Ik neem in de tussentijd de rustige intercity naar Vlissingen, waarbij ik gewoontegetrouw de overstap verricht naar IC 9212. Nou ja, tot Antwerpen. IC 9212 vertrekt uit Antwerpen-Centraal om 08:17 en komt aan in Brussel-Zuid om 09:15, wat een overstaptijd van 9 minuten biedt. Ik heb argwaan gekregen, zeker nadat ik de actuele stand van de trein die ik daarnet nog in Den Haag gezien heb. Ik besluit om over te stappen in Antwerpen op een andere intercity naar Brussel (en verder naar Charleroi), namelijk IC 2030 - een heuse getrokken sleep M6-rijtuigen, dubbeldekkers dus - die wat later vertrekt uit Antwerpen, namelijk om 08:25, maar juist 5 minuten vroeger aankomt in Brussel-Zuid, te weten om 09:10, omdat deze IC 2030 niet via de zijtak met Brussels Airport-Zaventem rijdt, maar direct van Mechelen naar Brussel. Daarbij is de rit comfortabeler en is er de mogelijkheid mijn laptop op te laden, want her en der zijn wat stopcontacten verstopt. Ik heb een ruime overstap in Brussel, maar wat blijkt nu? IC 9212 is flink vertraagd en ze komt aan in Brussel-Zuid om 09:25, wat één minuut te laat is om de voorziene aansluiting met de IC naar Quiévrain te halen, die vertrekt om 09:24! Dat was een flink risico geweest, maar ik heb de juiste keuze gemaakt door hoe dan ook te opteren voor een vroegere aankomst. Uiteindelijk had het toch niets uitgemaakt omdat de intercity naar Quiévrain zelf ook al 6 minuten vertraagd was bij aankomst in Brussel-Zuid...

Het lijkt erop dat het station van Mons voor geen donder opschiet - dat voor de cultuurhoofdstad van Europa van 2015... 't is voorbij al zeker?
Povere stopplaatsen volgen na Bergen. Dit krot voorziet het gehucht Jemappes - door IC's nota bene ook nog. Niet te verwarren met Jemelle en de beide Jemeppes...
Typisch Belgische "standaard"-bouw. Eenheid in verscheidenheid, maar dan letterlijk (en lelijk).

De rit is een rustige rit - bijna niemand wil naar Quiévrain, op een enkeling na. De trein passeert de typerende treurnis van België met de koude, stille huisjes met povere omgevingen. Het weer helpt ook niet echt met het opfleuren van de boel, hoewel toch echt goed weer voorspeld was. Het grote stationsgebouw van Quiévrain is typisch voor grensstations - de grenswachten moesten gefaciliteerd worden. Nu is het helemaal dichtgetimmerd en volgekalkt, terwijl de rest er vervallen bij ligt. Het wordt eenmaal dichterbij de weg met Quiévrechain in Frankrijk chaotischer, met meer winkels die er allemaal anders uitzien, op elkaar gepropt en meer verpauperd. Het valt me plots op hoe enorm het aantal tabakzaken (die zijn herkenbaar met de verticaal uitgestrekte, rode ruiten met 'TABAC' erop), casino's en andere zondige oorden. Net even de grens over om van een ander belastingregime gebruik te maken zeker. De weg is erg druk en de wegen en de stoepen zien er verlabberd uit. Dit is een klassiek voorbeeld van een guur, onfris, lelijk, smerig oord met schunnige figuren zoals er veel van zijn in Wallonië waar ik nooit van mijn leven wonen wil. Het is er de armoede troef, zo lijkt het, maar het is ook niet voor niets een regio die het vooral van de mijnindustrie toentertijd gehad moest hebben.

Het grensstation van Quiévrain is al jaren dicht en de stationsomgeving ziet er ook niet uit.
Eenzaam, verloederd, onaantrekkelijk.

In Quiévrechain is het wachten op bus 15 - een typische gelede Renault - die niet aan het bushokje stopt, maar wel in een bocht die gelegen is in een bocht, ergens naast het hokje. De bus heeft reizigersinformatie, zoals die in België veelal ontbreekt, wat me de indruk geeft dat de bussen nog eigenlijk zo heel oud niet zijn/lijken. In Valenciennes ziet alles er een stuk appetijtelijker uit: de grijzige lucht heeft nu eindelijk plaats gemaakt voor blauwe lucht en de zon is gaan schijnen - tijd om de jas uit te doen dus. Ordentelijker is het ook in Valenciennes: er staan paaltjes langs de stoepen, er zijn heuse fiets- en wandelstroken (in het typisch Franse groen) aangegeven en je ziet de zebrapaden tenminste nog liggen. Er heerst een prima stemming op het plein van het stadhuis en de trams (ja, er zijn trams in Valenciennes) rijden al bellend rond. De bouw is over het algemeen lichter van kleur en veel kleurrijker.

Musée des Beaux-Arts. Zouden er ook Musées des Mouvaises-Arts zijn?
Ordentelijk, kleurrijk, Romaans.
Detailopname van het Hôtel de Ville.
In en om Valenicennes rijden heuse trams - zelfs op vroegere spoorlijnen nog.

Het treinstation is er eentje van het kaliber prestige-bouw: een grote ruime hal met een flinke ticketafdeling, plantenbakken en een TGV die een paar keer naar Parijs rijdt. Verder is het veelal voorzien van verbindingen met Lille. Treinen in Frankrijk lijken strict per perioden te gaan: in de ochtend van 6:00 tot omstreeks 09:00 is er een redelijk goed gestoffeerde dienstregeling om de ochtendspits mee tegemoet te komen; in de middag heb je een enkele trein die een excuus vormen om andere stations ook aan te doen, voor dagreizigers, toeristen en andere mensen die het al vroeg beu zijn of klaar zijn, en dan is in de namiddag van 16:00 tot omstreeks 19:00 de tweede golf der avondspits. Het valt in Valenciennes op dat er vanaf de namiddag veel meer treinen naar Jeumont toe rijden tot ver in de avond aan toe, terwijl het aanbod overdag eerder pover te noemen is. Nu hoort Valenciennes bij een redelijk stedelijk gebied, met een pseudo-halfuurskadans met Lille, want in de regio Champagne-Ardennes is het qua treinen veelal na 9 uur helemaal uitgestorven.

Station Valenciennes, met een veel te drukke compositie om eigenlijk een goede foto van het gebouw te kunnen nemen.
Enkele keren per dag vertrekt er een TGV naar Parijs vanuit Valenciennes.
Ook zijn er her en der wat TERs op onregelmatige tijdstippen - ook verzekerd door getrokken materieel.

Van Valenciennes kom ik in de middag niet in Le Quesnoy met de trein, maar met een heuse Autocar. Er zijn er drie van die achter elkaar rijden. De bus doet er significant langer over, maar ja... ik kan tenminste midden in de middag nog in Valenciennes komen, wat vanuit Jeumont niet mogelijk zou zijn. Eigenlijk was dit op andere dagen dan woensdag ook niet mogelijk, omdat op woensdag de scholen eerder uit zijn en derhalve ook eerder naar huis toe moeten dan in de avondspits - het is een gewoonte bij een dienstregeling die gefixeerd is op de vraag en niet naar het aanbod om de dienstregeling te beperken tot het forenzenverkeer, met her en der een pleister voor de dagen waarop de vraag verandert, zoals op woensdag of op feestdagen, alhoewel op feestdagen en weekends het aanbod eerder verschrompelt, in plaats van dat het toeneemt. In mijn geval reis ik zelden in het weekend omdat mijn Studentenreisproduct alleen recht geeft op vrij reizen van maandag tot en met vrijdag; weekends en feestdagen uitgezonderd, wanneer ik met korting reis en dus moet betalen voor elke kilometer. Dat werpt zich op als een drempel om te gaan.

Per Autocar aankomen in Le Quesnoy... vast omdat het inzetten van een trein een stuk duurder is zeker?

Le Quesnoy is één van de vele vestingen die Sébastien Le Prestre de Vauban heeft laten bouwen. Bekende werken van hem zijn de citadellen/vestingen van Lille, Arras, Briançon, Neuf-Brisach en Longwy, met contributies aan de bouw van die van Ieper, Menen, Namur, Bouillon, Luxemburg en zelfs Solothurn in Zwitserland. Een paar van die vestingen zijn ook nog opgenomen in de lijst met UNESCO-monumenten. Le Quesnoy is eigenlijk erg onbekend en tussen alle steden in valt die naam ook niet op. Ik kwam de plaats eigenlijk bij toevel tegen toen ik op wilde zoeken wat er lag tussen Valenciennes en Maubeuge/Jeumont in, omdat ik meende meer tijd te hebben. Daar lag opeens een stervormige stad en de beelden op street-view waren nogal spectaculair, wat maakte dat ik Maubeuge ditmaal maar even oversloeg en direct overging op volle focus met betrekking tot Le Quesnoy. De stad is tijdens de Eerste Wereldoorlog in 1918 tijdens those victorious 100 days bevrijd door een Nieuw-Zeelanders en niet door Britten of Amerikanen. In de vesting is er ook een oorlogsmonument te vinden.

In de gracht lopen geeft toch wel extra benadrukking van de grandeur van zo'n bouwwerk.
Toegangsbrug.
Groen. Heel veel groen. Wildernis.
Monument ter nagedachtenis aan de bevrijding door de Nieuw-Zeelanders.
Er zijn veel tunneltjes in de vesting die vrij toegankelijk zijn, zonder dat die dichtgemetseld zijn, zoals in Nederland.
Geen hekken die onvoorzichtige bezoekers beschermen voor valpartijen - daar zijn wel genoeg borden voor.
Ieder Frans oord heeft wel zijn Mairie. Zo ook Le Quesnoy.
Het stationsgebouw van Le Quesnoy, met open loket.
Een simpele stopplaats, met Maori-opschrift.

De terugweg was een risicovolle: ik voorzie - met wandeltijd etc. - een vertrek uit Le Quesnoy om 17:59, met aankomst in Jeumont om 18:38. Vanaf daar zou ik bus 51 kunnen nemen van 18:57 naar Erquelinnes, die daarna een krappe 3 minuten biedt om naar de trein toe te gaan van 19:04 naar Charleroi. Ik was echter eerder klaar met wandelen en ik kon met eenvoud de trein van 16:57 nemen uit Le Quesnoy. Ik had mijn ticket al gekocht, waarbij ik de trein van 17:59 ingevuld, maar bij TER-treinen ben je schijnbaar niet gebonden aan de tijden die je invoert op het biljet. Dit kon ik nog navragen aan de balie op het station (ja, er is een balie, zoals regelmatig in Frankrijk, in tegenstelling tot België, waar alles dicht moet en verondersteld wordt, gezien het welvaartsniveau in België en helemáál in Nederland, geïntegrerd te zijn met het internet) om met een gerust geweten en een geruste portemonnee een trein eerder te nemen.

De verantwoordelijke trein voor mijn verplaatsing naar Jeumont.
Een groot grensstation (gerenoveerd, dat wel) dat nu er redelijk verlaten bij ligt. Er is nog wel een loketje open.
Naar het centrum van Jeumont.

Het blijkt de enig juiste keuze geweest te zij om de trein van een uur eerder te nemen. Het blijkt dat de bus van het uur vóór de voorziene 18:57 vertraagd was en derhalve later aankwam dan de vertrektijd van de trein. Ik vrees dat de bus die erna kwam ook vertraagd was, wat zou betekenen dat ik niet op tijd in Mechelen aan zou komen en derhalve niet meer in Nederland komen zou, omdat de trein op dat tijdstip precies de laatste van de dag was. Ik was gaan wandelen in Jeumont, in de veronderstelling dat ik toch rustig aan kon doen - ik had immers een heel uur om in Erquelinnes te komen. Na een tijdje, bij de spoorbrug, was de bus nog niet gekomen en hoopte ik op een aansluiting op de trein van een uur eerder van 19:04, maar ja, de bus was dus te laat en zo kon ik ongeveer 50 minuten gaan wachten in Erquelinnes.

Direct begint de ongemakkelijke chaos aan gebouwen wanneer ik weer terug ben in België.
Daar komt net een trein uit Charleroi aan in Erquelinnes.
Het station van Erquelinnes ziet er zo wel prima uit, maar de voordeuren zijn dichtgetimmerd en het perron geeft niet de indruk dat het opgeknapt zou (moeten) zijn.
Daar stopt al een tijdje niets meer.

Ik kon moeilijk wat interessants (snels) te eten vinden daar, dus liep ik maar een supermarkt binnen om met veel peinzen en moeite wat chips en groene thee te halen (fantastisch, anti-bourgondisch, goedkoop Hollands avondmaal), om pas na vijf minuten in een korte rij aan de beurt te zijn aan de kassa omdat de cassière er ontieglijk lang over deed om het geld te tellen dat haar gegeven werd, om het tegelijkertijd te controleren met het te betalen bedrag. Eenmaal uit de supermarkt zag ik net bus 134/ (met een slash ja) naar Mons vertrekken én werd ik overvallen door een penetrante Belgische frituurlucht, zoals die lucht alleen in België te bespeuren valt. Dus toch! Hoe had ik dat toch niet kunnen zien? Het zal wel de hitte geweest zijn...

Een kasteel nabij Lobbes.
Sluizen nabij Landelies.
Ach, Hourpes, jou hadden we ook nog!

De trein naar Charleroi-Sud vertrekt en het is een klassiekje met nummer 997. De trein rijdt stipt, tot vlak na Marchienne-Zone, dat overigens een aparte wijk is, met een gigantische pijpleiding die langs het perron ligt, die later de hoogte in gaat om langs de huizen richting weet ik veel waar te gaan. Er moet een locomotief voorgelaten worden, maar geen paniek nog, de trein arriveert onder de snelweg te Charleroi-Sud binnen de drie minuten vertraging. Ik moest hier nog langs een TEC SELF om deze op te waarderen met een Multiflex om diverse ideeën nog mogelijk te maken. De enige SELF die ik wist staan, was op het eiland vlakbij het station waar de bussen en trams vertekken. Met 8 minuten werd dat wel hollen geblazen, maar alles ging goed en ik kon IC 2019 naar Antwerpen nemen. Deze trein is cruciaal, want deze intercity biedt een aansluiting van 10 minuten vanaf Mechelen op de laatste trein naar Nederland via Roosendaal. Dat is een ruime overstaptijd, dus een kleine vertraging kan ik nog wel hebben.

De deuren sluiten stipt om 19:54, maar het vertreksein blijft op rood staan en de trein vertrekt derhalve niet. Een trein naast ons, een lokale trein naar Ottignies had ook allang moeten vertrekken maar om onduidelijke redenen stond deze er nog steeds met open deuren. Na vijf minuten waren we allebei nog niet vertrokken en stilaan begon ik me zorgen te maken. Plots schalde daar een omroep door de intercom in het Frans waarbij ik vaag iets begreep met een incident met een persoon op het spoor te Marchienne-au-Pont, en ik wist: we zijn de pineut, want dat is de halte na Charleroi-Zuid richting Brussel. In Nederland ben je gelijk een kwartier kwijt als iemand langs het spoor is gesignaleerd (waarbij het spoor afgesloten wordt) en dat begon ik nu ook te vrezen. Ik telde iedere minuut af en ik wist: die aansluiting is nu weg. Pas zestien minuten na de voorziene vertrektijd vertokken we dan en voorlopig was het hopen dat de trein wat van de vertraging zou inlopen. Op Brussel-Zuid zou de trein normaliter drie minuten stil moeten staan, maar dat zou in deze toestand beslist niet gehonoreerd worden. De hoop begon terug te keren wanneer mijn trein met +13 vertrok in Luttre, maar in Nivelles was het nog altijd +13. Ik besloot te zoeken naar de treinbegeleider om aan hem mijn benarde situatie uit te leggen in mijn beste Frans, beginnend met J'ai un problème. Un grand problème.. Ik liet de route zien in mijn Interrail-app (die offline werkt), de treinbegeleider kreeg het verhaal door en hij haalde zijn treinchef erbij om die wat telefoontjes te laten plegen nadat we Brussel uit waren. We raakten wat verder aan de praat, over vakanties in België, waarbij je "makkelijk van Namur naar Maastricht in een uur kan doen met de auto". Tja, met de auto, terwijl je met de trein toch echt bijna twee keer zo lang onderweg bent... en dan ben je werknemer bij de "trein" zelf :D Na wat verder elkaars vocabulair verrijkt te hebben (het Nederlands/Vlaams in Wallonië is nog altijd gevorderd, maar niet goed genoeg om een goed gesprek ermee te kunnen voeren), stond plots op de NMBS-app van die treinbegeleider dat IC 9271 naar Amsterdam (mijn voorziene trein) afgeschaft was, om de verontwaardiging nog wat groter te maken tussen de significante vertraging van de trein waar ik al in zat door... Het woord 'taxi' werd nu genoemd en daar zou dan een nieuw hoofdstuk geopend worden in mijn ervaringen met het OV: "laatste trein gemist, dus dan maar een taxi naar huis toe" (niet helemaal naar huis, want ik had voldoende tot aan Roosendaal). Alle verrassingen nog aan toe: de trein naar Amsterdam reed opeens weer en in Mechelen kwamen we aan met +8, dat genoeg was om alsnog deze heilige trein te kunnen nemen! Initieel gaf de CTA aan dat deze trein +21 had, maar nee, ze kwam stipt Mechelen binnenrijden en zo zouden we ook stipt Roosendaal binnenkomen.

Al zou IC 9271 een half uur vertraging hebben gehad - ik zou alsnog thuis hebben kunnen raken, want in Roosendaal moest ik overstappen in 20 minuten op de andere trein naar Amsterdam, namelijk die via Heemstede en Haarlem. Daarmee kom ik sneller in Zandvoort dan met de IC uit Brussel én met meer speling. De aankomst in Haarlem was op tijd met 00:09, waarna ik om 00:25 in Zandvoort weer terug thuis was gekomen. Het is dat de laatste trein van de dag om 00:45 vanuit Haarlem vertrekt...

De trein naar naar Zandvoort heeft +10, en toen wist ik het weer: Ajax speelde in de finale tegen Manchester United. Al die mensen moeten van het Museumplein naar huis toe in een enkele drieledige SGMm...Dat is een garantie voor een stormloop! En 10 minuten vertraging natuurlijk.